ใบงาน เรื่องข้อคิดจากบทละครพูดเรื่องเห็นแก่ลูก

 https://drive.google.com/drive/u/2/folders/1G8S5j-4o4-3CVj9jqDfdJGDDWVxZeAVQ

ใบความรู้ เรื่องสำนวน สุภาษิต คำพังเพย

ใบความรู้เรื่องสำนวน สุภาษิต พังเพย

สำนวน คือ คำพูด หรือ ถ้อยคำที่ค่อนข้างกะทัดรัด ดูไพเราะสละสลวย สำนวนไทยจะมีความหมายโดยนัย เป็นลักษณะความหมายเชิงอุปมาเปรียบเทียบ จะไม่แปลความหมายตรงตามตัวอักษร

          ตัวอย่างสำนวน เช่น ปากเสีย, ไขสือ ยกเมฆ, ,มือแข็ง ฯลฯ

คำพังเพย คือ ถ้อยคำที่เปรียบเทียบเหตุการณ์ หรือเรื่องราวต่างๆ ที่พบเห็นได้ในการดำรงชีวิตของคนรุ่นก่อน โดยมากไม่เน้นการสั่งสอน แต่ใช้ในทำนองเสียดสีประชดประชัน ตำหนิ เสียดสี ว่ากล่าวเพื่อให้สะท้อนความคิด

          ตัวอย่างคำพังเพย เช่น งมเข็มในมหาสมุทร, ขิงก็ราข่าก็แรง, ตำน้ำพริกละลายแม่น้ำ ฯลฯ

สุภาษิต คือ คำกล่าวที่มีคติสอนใจ สุภาษิตจึงมีลักษณะเดียวกับสำนวนและคำพังเพย แต่มีจุดมุ่งหมายเพื่อการสั่งสอน เตือนสติให้คิด ไม่มีการเสียดสีหรือติชมอย่างคำพังเพย เป็นถ้อยคำที่แสดงหลักความจริง เป็นที่ยอมรับกันโดยทั่วๆ ไป ภาษิตนี้ยังมีความหมายรวมไปถึง สัจธรรม คำสั่งสอนที่เป็นความจริงอันเที่ยงแท้ทางศาสนาด้วย

          ตัวอย่างสุภาษิต เช่น ทำดีได้ดีทำชั่วได้ชั่ว,  ตนเป็นที่พึ่งแห่งตน, คนล่วงทุกข์ได้เพราะความเพียร ฯลฯ

ทดสอบก่อนเรียนสำนวน สุภาษิต คำพังเพย

แบบทดสอบก่อนเรียน

เรื่องสำนวน สุภาษิต คำพังเพย

คำชี้แจง ให้นักเรียนเขียนความหมายของสำนวน สุภาษิต คำพังเพย ที่กำหนดให้ พร้อมแยกประเภท ลงในช่องว่าง    ให้ถูกต้อง

ข้อ	สำนวน สุภาษิต คำพังเพย	ความหมาย	ประเภท
ตัวอย่าง	กินน้ำเห็นปลิง	รู้สึกตะขิดตะขวงในใจ	สำนวน
๑	น้ำท่วมทุ่ง ผักบุ้งโหรงเหรง
๒	อยู่บ้านท่านอย่านิ่งดูดาย ปั้นวัวปั้นควายให้ลูกท่านเล่น
๓	กินน้ำเห็นปลิง
๔	ปากปราศรัย ใจเชือดคอ
๕	เข้าเมืองตาหลิ่วต้องหลิ่วตาตาม
๖	กว่าถั่วจะสุกงาก็ไหม้
๗	เกี่ยวแฝกมุงป่า
๘	น้ำขุ่นไว้ใน น้ำใสไว้นอก
๙	ไกลปืนเที่ยง
๑๐	พบไม้งามเมื่อยามขวานบิ่น

ใบงานที่ ๓ พระบรมราโชวาท

คำแนะนำเพิ่มเติม
  1. ควรอ่านหนังสือทุกบรรทัด ด้วยเทคนิคการอ่านเร็วแบบ Scanning


2. แหล่งค้นคว้าความหมายของคำที่เชื่อถือได้ คือ เว็บไซต์ของ royin และ ศัพทานุกรมท้ายบท

41. จากพระบรมราโชวาทข้อที่ 5
คำว่า เขม็ดแขม่ หมายถึง _________________________________________________________________________________

คำว่า ใจโต หมายถึง ______________________________________________________________________________________

คำว่า ต้นมือ หมายถึง ____________________________________________________________________________________


42. "ถ้าหากผู้ใดไปเป็นหนี้มา______________________________________"

43. "พึงรู้เถิดว่าต้องใช้หนี้เมื่อใด____________________________________"

44. ข้อความส่วนใดในพระบรมราโชวาทข้อที่ 5 แสดงข้อเสียและเหตุผลของการรักลูกผิดวิธี

เพราะรู้เป็นแน่ว่า...

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

45. คำว่า เบี้ยหวัด หมายถึง ____________________________________________________________________

46. ภาพพจน์ ปฏิปุจฉา หมายถึง การใช้ประโยคคำถามกระทบจิตใจชวนให้ฉุกคิด ซึ่งเป็นคำถามที่ไม่ต้องการคำตอบ

ในพระบรมราโชวาทข้อที่ 5 ส่วนที่ 1 พบภาพพจน์ ปฏิปุจฉา 1 แห่ง คือ

(เงินจากราษฎรเฉลี่ยเรี่ยไรกันมาให้) ซึ่งจะเอาไปกอบโกยใช้หนี้ ________________________________________

_______________________________________________________________________________________

47. ข้อความส่วนใดสะท้อนวิธีคิดให้เป็นผู้มัธยัสถ์ (ใช้จ่ายอย่างประหยัด)

ตั้งใจอยู่ให้เสมอว่า...

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

48. "หากเป็นหนี้ปีนี้ ก็เอาเงินรายปีที่ไม่ได้ใช้ไปใช้หนี้ก็ได้ เพราะยังไงเดี๋ยวปีหน้าก็ได้เงินใหม่" แนวคิดการบริหารเงินเช่นนี้ นักเรียนคิดว่าในอนาคตจะเป็นอย่างไร แล้วนักเรียนเห็นว่าสมควรทำหรือไม่

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

49. ข้อความส่วนใดสะท้อนแนวคิดการวางแผนค่าใช้จ่ายในระยะยาว

และยิ่งเป็นผู้ใหญ่ขึ้น...

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

50. จากพระบรมราโชวาทข้อที่ 5 ส่วนที่ 2 สาเหตุของการประกอบอาชีพได้ยากเพราะ___________________________

51. พระเจ้าลูกยาเธอต้องเรียนภาษา 3 ภาษา คือ 1._______________________ 2. _____________________ 3._________________ แล้วต้องแม่นยาอย่างน้อย _____ ภาษา มีวิชาจำเป็นอีก 1 วิชาคือ _________________ และภาษาที่จะทิ้งไม่ได้คือ______________________________

52. ข้อความในส่วนใดสะท้อนทักษะอันเป็นประโยชน์ที่ควรได้รับจากการเรียนหลายภาษา

_______________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________

53. นักเรียนคิดอย่างไรกับวิธีการที่ใช้เพื่อไม่ให้พระเจ้าลูกยาเธอทรงลืมภาษาไทย (จากพระบรมราโชวาทข้อที่ 6 ส่วนท้าย)

______________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

54. ผู้ทรงเป็นธุระในการศึกษาของพระราชบุตร คือ ____________________________________________________ เกี่ยวข้องเป็น _____________________ของรัชกาลที่ 5 และเป็น _______________________ของพระเจ้าลูกยาเธอ

(ตอบด้วยคาราชาศัพท์)

(ตอบด้วยคาราชาศัพท์)

จบเรื่อง

ใบงานที่ ๒ พระบรมราโชวาท

29. นายรองหุ้มแพร หมายถึง ________________________________________________________________________


___________________________________________________________________________________________

30. เจ้านายจะเป็นผู้ได้ทำราชการมีชื่อเสียงดี ก็อาศัยได้แต่___________________________________________________

31. หากเป็นเจ้านายแล้วเห็นแก่สบายไม่ทำการทางาน เปรียบได้กับ_____________________________________________

32. ในเรื่องระบุว่า ควรทำอย่างไรจึงจะเป็นการสนองคุณพ่อที่เลี้ยงดูมาอย่างดีแต่กำเนิด

__________________________________________________________________________________________

33. คำว่า เกะกะ ในพระบรมราโชวาทข้อที่ 4 หมายถึง_____________________________________________________

34. ข้อความส่วนใด สะท้อนว่า ประชาชนไม่สามารถเอาผิดราชวงศ์ได้ __________________________________________

__________________________________________________________________________________________

35. นักเขียนเข้าใจว่าความปรารถนาของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวไม่อยากจะให้พระราชบุตรทรงเป็นเช่นไร

___________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________

36. หากพระราชบุตรทำความผิดเมื่อใด________________________________________________________________

37. ข้อความส่วนใดสะท้อนแนวคิดว่า สังขารเป็นสิ่งไม่เที่ยง


___________________________________________________________________________________________

38. ข้อความส่วนใดตรงกับสานวน น้ำลด ตอผุด _________________________________________________________


__________________________________________________________________________________________

39. "จงละเว้นที่ชั่วซึ่งรู้ได้เองแก่ตัวหรือมีผู้ตักเตือนแนะนำให้รู้แล้ว อย่าให้ล่วงให้เป็นไปได้เลยเป็นอันขาด" จากข้อความต่อไปนี้ นักเรียนตีความเป็นสานวนของนักเรียนเองได้ว่าอย่างไร

______________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________

40. โวหาร อุปมา หมายถึง การเปรียบเทียบสิ่งหนึ่งเหมือนกับอีกสิ่งหนึ่งด้วยคาเชื่อม เหมือน ดัง ดุจ ประหนึ่ง เป็นต้น จากพระบรมราโชวาทข้อที่ 4 พบ ข้อความที่เป็นโวหารอุปมา 2 แห่ง ดังนี้


1.___________________________________________________________________________________

2.___________________________________________________________________________________

ใบงาน เรื่องพระบรมราโชวาท

บทเรียนเสริมประสบการณ์ เรื่อง พระบรมราโชวาท

 

ขอบเขตการศึกษาครั้งนี้อยู่ในหนังสือวรรณคดีฯ หน้า 80 - 83 สิ่งที่นักเรียนต้องปฎิบัติมีดังนี้
   1. ศึกษาเนื้อหาจากในหนังสือเรียนไปพร้อมกับตอบคำถามในบทเรียนนี้
   2. ขีดเส้นใต้ข้อความในหนังสือเรียนที่ตรงกับคำถามจากบทเรียนและคำตอบที่พบในหนังสือ
คำแนะนำ "เพื่อน ไม่ใช่แหล่งเรียนรู้ที่เชื่อถือได้เสมอไป ดังนั้นให้เรียนรู้และลงมือทำด้วยตนเอง"

 

1. รูปแบบคำประพันธ์ของพระบรมราโชวาทเป็น____________________________________

2. ผู้แปลพระบรมราโชวาทฉบับนี้เป็นภาษาอังกฤษ คือ________________________________

3. ผู้อยู่ในวัยเรียนควรถูกปลูกฝังให้รู้จัก__________________________________________

4. พระบรมราโชวาทฉบับนี้เป็นแนวทางการประพฤติปฏิบัติตนที่ดีสำหรับผู้___________________

5. โรคพระวักกะ หมายถึง _________________________________________________

6. ให้อธิบาย คำว่า การเสด็จประพาสต้น___________________________________________

7. ข้อความใดสื่อให้เห็นว่า พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงเป็นผู้ใฝ่รู้

    _________________________________________________

8. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้รับการถวายพระราชสมัญญาว่า

9. ปิยมหาราช  มีความหมายว่า _________________________________________________

10. พระราชกรณียกิจที่สำคัญของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

     1.___________________  

     2.__________________   

     3.________________________________________

     4._________________________________________        

11. ระบบจากทางยุโรปที่ไทยนำมาใช้ ได้แก่

     1.___________________  

     2.__________________   

     3.________________________________________

     4._________________________________________        

12. ให้อธิบายคำว่า "ระบบกินเมือง"

     _________________________________________________

     _________________________________________________

     _________________________________________________

13. งานพระราชนิพนธ์ที่สำคัญ ได้แก่

     1.___________________  

     2.__________________   

     3.________________________________________

     4._________________________________________        

     5.________________________________________

14. "ขอจดหมายคำสั่งตามความประสงค์ให้แก่ลูก บรรดาซึ่งจะให้ออกไปเรียนหนังสือในประเทศยุโรป จงประพฤติตามโอวาทที่จะกล่าวต่อไปนี้" จากข้อความดังกล่าว นักเรียนลองดัดแปลงข้อความนี้ให้เป็นสำนวนของตัวนักเรียนเอง ได้ว่า..

     _____________________________________________________________________

15. การให้ไปเรียนเมืองนอกมีจุดมุ่งหมายอย่างเดียว คือ    

     ______________________________________________________

16. "ซึ่งยังเป็นผู้เรียนวิชาอยู่นี้เลย"  คำที่ขีดเส้นใต้ ปัจจุบันใช้คำว่า  

     ______________________________________________

17. จากที่นักเรียนอ่านข้อ 1 ย่อหน้าแรก ส่วนที่แสดงถึงฐานะ/บรรดาศักดิ์อยู่ส่วนใดของชื่อบ้าง

18. ย่อหน้าแรก พบว่าตามธรรมเนียมของอังกฤษ ใช้คำว่า_________________________นำหน้าชื่อเจ้า

      ส่วนผู้ดีทั่วไปใช้คำว่า__________________นำหน้า  หรือใช้_______________________ต่อท้าย

19. ในสังคมไทย สมัยรัชกาลที่ 5  คำว่า "นาย"  ใช้นำหน้าชื่อของ________________________

20. จากพระบรมราโชวาทข้อที่ 1  ย่อหน้าที่ 2  นักเรียนเข้าใจเหตุผลของการปิดบังฐานันดรศักดิ์ว่าอย่างไรบ้าง

       _________________________________________________

      _________________________________________________         
      _________________________________________________

21. จากพระบรมราโชวาทข้อที่ 2 ค่าใช้จ่ายที่ให้ลูกทั้งหมดมาจากเงิน_________________________
22. ให้อธิบายคำว่า "เงินพระคลังข้างที่" ว่าหมายถึงอะไร และได้มาจากไหน

      _________________________________________________     _________________________________________________

     _________________________________________________

23. หน่วยเงินตราที่ใช้ คือ ____________

24. ข้อความส่วนใดในพระบรมราโชวาทข้อที่ 2 ย่อหน้าแรกที่แสดงให้เห็นถึงประโยชน์ที่ได้รับจากการฝากเงิน
     _________________________________________________
25. ผู้ที่จะทำธุรกรรมทางการเงินได้จะต้องมีอายุ _________________
26. ข้อความส่วนใดในพระบรมราโชวาทข้อที่ 2 ย่อหน้าที่ 2 ที่แสดงให้เห็นถึงคุณค่าของการศึกษา       

     _________________________________________________

     _________________________________________________

     _________________________________________________

27. จากพระบรมราโชวาทข้อที่ 2 ย่อหน้าที่ 2 และ ๓ นักเรียนมีความคิดเห็นอย่างไรกับการที่พระองค์ไม่ทรงใช้เงินแผ่นดิน แต่ใช้เงินส่วนพระองค์เป็นค่าเล่าเรียนของพระราชบุตร

     _________________________________________________

     _________________________________________________

     _________________________________________________

 28. ข้อความส่วนใดสะท้อนว่า ผู้กำเนิดมาเป็นเจ้าไม่พึงหวังลาภยศสรรเสริญจากงานแผ่นดิน

     _________________________________________________

     _________________________________________________

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

     

 

 

 

 

 

 

 

 



พระราชดำรัส

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชดำรัสเนื่องในการพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 7 รอบ 5 ธันวาคม 2554

...ขอขอบพระทัยและขอบใจท่านทั้งหลายเป็นอย่างยิ่ง ที่มีไมตรีจิตพรั่งพร้อมกันมาให้พรวันเกิด รวมทั้งให้คำมั่นสัญญาโดยประการต่างๆ ข้าพเจ้าขอสนองพรและไมตรีทั้งนั้น ด้วยใจจริงเช่นกัน

ท่านทั้งหลายในที่นี้ ผู้อยู่ในตำแหน่งหน้าที่สำคัญ ทั้งฝ่ายพลเรือนและทหาร ย่อมทราบแก่ใจอยู่ทั่วกันว่า ความมั่นคงของประเทศชาตินั้นจะเกิดมีได้ ก็ด้วยประชาชนในชาติอยู่ดีมีสุข ไม่มีทุกข์ยากเข็ญ ดังนั้น การใดที่เป็นความทุกข์เดือดร้อนของประชาชน ทุกคนทุกฝ่ายจึงต้องถือเป็นหน้าที่ ที่จะต้องร่วมมือกันปฏิบัติแก้ไขให้เต็มกำลัง โดยเฉพาะขณะนี้ ประชาชนกำลังเดือดร้อนลำบากจากน้ำท่วม จึงชอบที่จะร่วมกันปัดเป่าแก้ไขให้ ผ่านพ้นไปโดยเร็ว และจัดทำโครงการบริหารจัดการน้ำอย่างยั่งยืน อย่างเช่นโครงการต่าง ๆ ที่เคยพูดไว้นั้น ก็เป็นการแนะนำ ไม่ได้สั่งการ แต่ถ้าปรึกษากันแล้ว เห็นว่าเป็นประโยชน์ คุ้มค่า และทำได้ ก็ทำ ข้อสำคัญจะต้องไม่ขัดแย้งแตกแยกกัน หากจะต้องให้กำลังใจ ซึ่งกันและกัน เพื่อให้งานที่ทำบรรลุผลที่พึงประสงค์ คือความผาสุกของประชาชน และความมั่นคงปลอดภัยของประเทศชาติ

ขออำนาจแห่งคุณพระรัตนตรัยและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ จงคุ้มครองรักษาท่าน ให้ปราศจากทุกข์ ปราศจากภัย และอำนวยความสุขความเจริญ ให้แก่ท่านทั่วหน้ากัน

(กระแสพระราชดำรัสพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในการเสด็จออกมหาสมาคม ณ มุขเด็จ พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท วันที่ 5 ธันวาคม 2554 เวลา 11.00 น.)